انواع تزریقات رایج که لازم است بدانید!

انواع تزریقات شامل فرآیند تزریق مایع و یا دارو به بدن، از طریق انژکتور به داخل ورید، بافت، کانال و حفره می‌شوند. در مراقبت از سالمندان و همچنین در پرستاری از بیماران، تجویز دارو بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه روزانه است. این کار را می‌توان به صورت قرص و همچنین با تزریق با سرنگ و کانول انجام داد. برای این منظور شناخت انواع تزریقات (داخل وریدی، داخل پوستی، داخل مفصلی، زیر جلدی، عضلانی و داخل شریانی) و اطلاع از نحوه تهیه و تجویز صحیح مایع ضروری است.

نواع تزریقات رایج

انواع مختلف تزریق براساس بافتی که در آن تزریق انجام می‌شود نامگذاری می‌شوند. داروها معمولاً از طریق تزریق زیرجلدی و عضلانی تجویز می‌شوند.

تزریق زیرجلدی:

مناسب‌ترین محل برای تزریق زیرجلدی، سطح بیرونی بازو و یا قسمت فوقانی بیرونی ساق است. علاوه بر اینها می‌توان از بالای سینه یا پوست شکم تزریق زیرجلدی را انجام داد. داروهایی مانند انسولین و هپارین از این طریق تزریق می‌شوند. زیرا جذب دارو کند است.

در تزریق زیرجلدی، سوزن‌ها بسته به داروی داده شده انواع مختلفی دارند. حجم تزریق زیرجلدی نباید بیش از 1 میلی‌لیتر دارو و یا مایعات را نمی‌توان به بیمار داد مگر اینکه تغییر محل تزریق انجام شود. زیرا تزریق مکرر در همان ناحیه باعث آسیب بافتی و تأخیر در جذب می‌شود. به همین دلیل نواحی به 7 قسمت مساوی تقسیم شده و از هر تزریق در یک ناحیه استفاده می‌شود. فشار وارده به محل تزریق پس از تزریق زیرجلدی مانع از برگشت جریان خون و کاهش ایجاد اکیموز می‌شود؛ بنابراین فشاردادن توصیه می‌شود در حالی که ماساژ (اعمال حرکات دایره‌ای در حین فشاردادن پنبه، مالش) به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

تزریق داخل جلدی:

در تزریق داخل جلدی یک دارو مستقیماً به پوست تزریق می‌شود. تزریق داخل جلدی در حجم بسیار کم و اغلب در تست آلرژی استفاده می‌شود.

تزریق عضلانی:

در مواقعی که بیمار نمی‌تواند دارو را به صورت خوراکی مصرف کند و زمانی که دارو نیاز به اثرگذاری سریع دارد، از تزریق عضلانی استفاده می‌شود. از آنجایی که لایه ماهیچه‌ای غنی از رگ‌های خونی است، جذب و پخش سریع‌تر از تزریق زیرجلدی است. بهترین محل برای تزریق عضلانی باسن است. علاوه بر این، می‌توان از عضلات ساق پا، ران یا شانه (دلتوئید) تزریق کرد.

تزریق داخل وریدی:

هدف از تزریق داخل وریدی این است که داروی تزریق شده را مستقیماً از طریق ورید به سیستم گردش خون برساند. مناسب‌ترین نقاط بدن وریدهای داخل مچ دست و جلوی آرنج روی بازوها هستند. تعداد قطرات در دقیقه باید رعایت شود.

تزریق داخل شریانی:

زمانی که بخواهیم ماده فعالی را وارد بدن کنیم از طریق شریان تجویز می‌کنیم. از آنجایی که این نوع تزریق با خطرات بالاتری همراه است، تنها در موارد استثنایی استفاده می‌شود، مانند زمانی که یک ماده حاجب به عنوان بخشی از آنژیوگرافی تجویز می‌شود.

تزریق داخل قلب:

تزریق داخل قلب در درجه اول برای تجویز آدرنالین در طول ایست قلبی استفاده می‌شود. سایر موارد بسیار تخصصی است و نیاز به حضور متخصص قلب دارد.

انواع تزریقات داخل مفصلی

داروهای مختلفی را می‌توان در تزریق داخل مفصلی استفاده کرد که اغلب در درمان درد استفاده می‌شود. این تزریق‌ها گاهی اوقات می‌توانند راهی مؤثر برای از بین بردن عفونت قارچی (همچنین به عنوان آرتریت قارچی) از بافت‌های مبتلا به سرطان باشند. هنگامی که برای تسکین درد استفاده می‌شود، درمان‌های مختلف داخل مفصلی با داروهای مختلف استفاده می‌شود.

تزریق داخل مفصلی یا به طور کلی تزریق مفاصل امکان تزریق دارو یا مواد مؤثره را به طور مستقیم به مفصل در صورت التهاب فراهم می‌کند. این اقدام منجر به غلظت قابل توجهی در محل مورد نظر می‌شود و می‌توان اثرات مثبتی از نظر بهبود حرکت و تسکین درد به دست آورد.

کورتیکواستروئیدها

 یکی از رایج‌ترین درمان‌های داخل مفصلی کورتیکواستروئیدها است. اغلب در درمان استئوآرتریت زانو (کلسیفیکاسیون)، نقرس حاد و آرتریت روماتوئید استفاده می‌شود. تزریق داخل مفصلی کورتیکواستروئیدها برای آرتریت لگن و استئوآرتریت زانو معمولاً بافاصله حداقل سه ماه انجام می‌شود.

اسید هیالورونیک

 اسید هیالورونیک یک ماده طبیعی است که در مایعات سینوویال یافت می‌شود که مفاصل را روان می‌کند. به دلیل کلسیفیکاسیون در زانو، این ماده می‌تواند به‌سرعت تجزیه شده و از بین برود. ناپدیدشدن مایع داخل مفصلی زانو می‌تواند آسیب زیادی به مفاصل وارد کند؛ بنابراین تزریق داخل مفصلی برای افزایش لغزندگی مفاصل، کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی مفاصل استفاده می‌شود. تزریق اسید هیالورونیک معمولاً به صورت برنامه‌ریزی‌شده برای سه تا پنج هفته انجام می‌شود.

بی‌حس‌کننده‌های موضعی

 گاهی اوقات داروهای بی‌حس‌کننده موضعی همراه با تزریق داخل مفصلی به عنوان نوعی تسکین درد پس از جراحی آرتروسکوپی تجویز می‌شود. با این حال، در نتیجه تحقیقات، این یک برنامه کاربردی است که در دست بررسی است. زیرا نشان می‌دهد که می‌تواند سلول‌های غضروفی (تک‌سلولی در غضروف) را در مفصل مختل کند. داروهای بی‌حس‌کننده موضعی که باید به صورت کنترل شده توسط پزشکان متخصص تجویز شوند، در کاهش درد مؤثر هستند.

بوتاکس

تزریق بوتاکس به عنوان یک مسکن ایمن و مؤثر در کلسیفیکاسیون مفصل زانو عمل می‌کند. اثرات درمان بوتاکس در برخی افراد تا 12 هفته و در برخی دیگر تا 4 هفته ادامه دارد. پزشک شما پس از معاینه در مورد برنامه درمانی شما تصمیم خواهد گرفت.

پلاسمای غنی از پلاکت

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) از خون خود فرد به دست می‌آید. این برنامه شامل قسمت مایع خون است که به عنوان پلاسما شناخته می‌شود.

برای برخی افراد، به نظر می‌رسد تزریق داخل مفصلی PRP باعث کاهش درد و بهبود عملکرد فیزیکی می‌شود. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد تزریق PRP می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل زانو کمک کند. درمان زانودرد با Prp بین شش تا نه ماه طول می‌کشد. در نتیجه عمل، فواید تزریق داخل مفصل زانو در یک دوره 6 ماهه قابل‌مشاهده است.

انواع تزریقات داخل مفصلی که در بالا ذکر شد پس از معاینه اولیه توسط پزشک تعیین می‌شود. می‌توان از آن به عنوان یک روش درمانی قبل از عمل برای تسکین درد و بهبود عملکرد استفاده کرد. یکی از درمان‌های مؤثر زانودرد به عنوان یک روش درمانی بدون درد و غیرجراحی است.

تزریقات داخل استخوانی

در شرایط اضطراری و در صورت وجود مشکل در یافتن ورید، تزریق داخل استخوانی یک استراتژی سریع و مؤثر است. دسترسی داخل استخوانی در واقع یک روش سریع و ایمن است و به نظر می‌رسد یک جایگزین معتبر برای دسترسی وریدی باشد. در واقع از طریق داخل استخوانی می‌توان داروها، کریستالوئیدها، کلوئیدها، مشتقات خون و مواد حاجب را تجویز کرد و می‌توان از آن برای نمونه‌گیری خون وریدی استفاده کرد.

مزایا و معایب تزریق چیست؟

مشخصه یک تزریق فاصله زمانی کوتاه بین تجویز و اثر آن است که آن را سایردرمان‌های معمولاً طولانی‌تر متمایز می‌کند.

تزریق داخل نخاعی

تزریق داخل نخاعی شامل تزریق به کانال نخاعی برای دسترسی به مایع مغزی نخاعی (CSF) و در نتیجه به سیستم عصبی مرکزی است. این روش تجویز به سلول‌های بنیادی اجازه می‌دهد تا به روشی ساده‌تر و مؤثرتر به مغز و نخاع منتقل شوند. قبل از تزریق، یک سوراخ کمری (LP) عمدتاً برای استخراج مقدار کمی CSF و جایگزینی آن با سلول‌های بنیادی انجام می‌شود.

تزریق و واکسن

تزریق  بخشی جدایی‌ناپذیر از مراقبت‌های روزمره است. در حالی که برخی از تزریقات خاص، به عنوان مثال در ورید، ممکن است فقط توسط پزشک انجام شود، تزریق ترومبوز یا تزریق بخشی از وظایف معمول در مراقبت‌های پزشکی است .

برای اطمینان از اینکه تزریق برای بیمار بدون درد و بدون عارضه است، تمرین کافی به‌اندازه دانش نظری در مورد بهداشت، آماده‌سازی و اجرای واقعی تزریق مهم است.

نکته مهم هنگام انجام انواع تزریقات

انواع تزریقات فقط باید توسط افراد آموزش‌دیده انجام شوند. به عنوان یک قاعده، این فقط شامل یک پزشک، پرستار و کمک پرستار می‌شود. زمانی که نیاز به تزریق در منزل دارید، نباید این عمل را بدون آموزش رسمی انجام دهید و در صورتی که تزریق غیرمجاز باعث ایجاد حادثه شود، عواقب آن بر عهده خود فرد است. شما می‌توانید در صورت نیاز به انجام انواع تزریقات با مرکز مهر درمان تماس بگیرید و درخواست خود را برای خدمات تزریقات ثبت کنید. در نهایت انجام انواع تزریقات در زمان مشخص و در منزل شما با بهترین کیفیت و ایمنی انجام خواهد شد.