راهنمای کامل برای انواع توانبخشی
توانبخشی اصطلاحی است که شامل مجموعه‌ای از درمان‌ها و فرآیندهایی است که برای بهبود سلامت، عملکرد یا کیفیت زندگی فرد استفاده میشود. توانبخشی برای بازیابی یا به حداکثر رساندن توانایی‌هایی است که اغلب به دلیل بیماری، آسیب یا ناتوانی از دست می‌روند. ما در این مقاله از مهردرمان سعی کرده‌ایم به بررسی انواع توانبخشی بپردازیم. با ما تا آخر این مقاله همراه بمانید.
توانبخشی چه می‌کند؟
توانبخشی می‌تواند شامل طیف وسیعی از خدمات پزشکی، فیزیکی، روانی و اجتماعی بر اساس نیازهای فردی باشد. هدف آن افزایش مشارکت فرد در فعالیت‌های زندگی روزمره، بازیابی یا توسعه استقلال، بهبود مهارت‌های عملکردی و به حداکثر رساندن کیفیت زندگی است. توانبخشی باعث موارد زیر میشود:
- تسریع بهبودی
- بازیابی عملکرد
- افزایش مشارکت در فعالیت های زندگی روزمره
- کاهش درد
- ارائه حمایت روانی
- افزایش استقلال و کیفیت زندگی
در ادامه به بررسی این موارد پرداحته‌ایم.
تسریع بهبودی
توانبخشی می‌تواند به تسریع روند بهبودی پس از یک بیماری، آسیب یا جراحی کمک کند. فیزیوتراپی، تمرینات و سایر روش‌های درمانی، بدن را از طریق روند بهبودی هدایت می‌کنند و باعث ترمیم و التیام بافت می‌شوند.
بازیابی عملکرد
توانبخشی به فرد کمک می‌کند تا عملکردهای از دست رفته را بازیابد. توانبخشی نقش مهمی دارد، برای مثال، در بازیابی حرکت اندام فلج شده پس از سکته مغزی یا یادگیری استفاده از پروتز پس از قطع عضو.
افزایش مشارکت در فعالیت‌های زندگی روزمره
توانبخشی می‌تواند مشارکت فرد را در فعالیت‌های زندگی روزمره با استقلال افزایش دهد. به عنوان مثال، فیزیوتراپی و کاردرمانی می‌تواند به بهبود مهارت‌های زندگی روزمره فرد مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن، حمام کردن یا انجام کارهای خانه کمک کند.
کاهش درد
برنامه‌های توانبخشی را می‌توان برای مقابله با درد مزمن استفاده کرد. فیزیوتراپی ممکن است شامل تمرینات، درمان دستی و روش‌های دیگر برای کمک به کاهش درد باشد.
ارائه حمایت روانی
توانبخشی تنها محدود به بهبودی فیزیکی نیست، بلکه هدف آن بهبودی روانی نیز است. روانشناسان یا مشاوران از نیازهای عاطفی و روانی افراد حمایت می‌کنند. این می‌تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد، مقابله با استرس را آموزش دهد و انگیزه را تقویت کند.
افزایش استقلال و کیفیت زندگی
یکی از اهداف اصلی توانبخشی افزایش استقلال و کیفیت زندگی فرد است. یک برنامه توانبخشی به خوبی برنامه ریزی شده می‌تواند به فرد کمک کند تا فعالیت‌های زندگی روزمره را به طور مستقل انجام دهد، روابط اجتماعی را حفظ کند و از زندگی بیشتر لذت ببرد.
انواع توانبخشی چیست؟
همانطور که در ابتدا گفت شد انواع توانبخشی بسیار متفاوت است. با توجه به شرایط بیمار می‌توان از توانبخشی مشخصی استفاده کرد. در زیر به انواع توانبخشی اشاره کرده‌ایم. این‌ها عبارتند از:
- توانبخشی فلج
- توانبخشی آسیب تروماتیک مغزی
- توانبخشی آسیب نخاعی
- توانبخشی سکته مغزی
- توانبخشی کودکان
- توانبخشی چاقی
- توانبخشی بیماری‌های عضلانی
- توانبخشی دست
- توانبخشی قلبی
- توانبخشی شکستگی
- توانبخشی ریوی
- توانبخشی اسپینا بیفیدا
- توانبخشی پروتز زانو
- توانبخشی کف پای صاف
- توانبخشی مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- توانبخشی فلج مغزی (CP).
- توانبخشی بلع
- توانبخشی سرگیجه
- توانبخشی پروتز هیپ
- توانبخشی کف لگن
- توانبخشی پارکینسون
توانبخشی برای چه کسانی است؟
توانبخشی یک فرآیند درمانی است که عموماً برای بازگرداندن عملکردهای از دست رفته یا کاهش یافته در نتیجه آسیب، بیماری یا مداخله جراحی اعمال میشود، توانبخشی معمولاً برای افراد زیر اعمال می شود:
- بیماران پس از آسیب
- بیماران عصبی
- بیماران ارتوپدی
- بیماران مزمن
- بیماران روانپزشکی
در ادامه به بررسی این موارد پرداخته‌ایم.
بیماران پس از آسیب
توانبخشی برای افرادی اعمال میشود که عملکردهای بدن خود را در مواردی مانند تصادف، آسیب ورزشی، فلج، آسیب نخاعی، پس از جراحی از دست دادهاند. هدف آن افزایش تحرک، قدرت عضلانی و سطح استقلال این افراد است.
بیماران عصبی
توانبخشی برای افراد مبتلا به اختلالاتی مانند آسیب مغزی، سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون، فلج مغزی اعمال میشود. هدف آن این است که این افراد مهارت‌های حرکتی، تعادل، گفتار و فعالیت‌های روزمره زندگی خود را بهتر کنند.
بیماران ارتوپدی
توانبخشی برای افراد با تحرک کم در مواردی مانند شکستگی، جراحی تعویض مفصل، بی حرکتی بعد از عمل اعمال میشود. هدف آن افزایش قدرت عضلانی، انعطاف پذیری، دامنه حرکتی و عملکرد این افراد است.
بیماران مزمن
توانبخشی برای افراد مبتلا به بیماری‌های طولانی مدت مانند درد مزمن، بیماری قلبی، مشکلات تنفسی، سرطان اعمال میشود. هدف آن بهبود کیفیت زندگی این افراد، مدیریت علائم و حمایت از توانایی آنها برای ادامه فعالیت‌های روزانه است.
بیماران روانپزشکی
توانبخشی برای افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی و اختلال دوقطبی اعمال میشود. هدف آن بهبود عملکرد، مهارت‌های اجتماعی و احساسات است.
برنامه‌های توانبخشی را می‌توان با توجه به نیازها و موقعیت‌های خاص فرد شخصی سازی کرد. اغلب توسط فیزیوتراپیست‌ها، کاردرمانگران، گفتاردرمانگران، روانشناسان و سایر متخصصان مراقبتهای بهداشتی انجام میشود.
هدف از انجام انواع توانبخشی چیست؟
هدف اصلی توانبخشی بازگرداندن عملکردهای از دست رفته یا کاهش یافته در نتیجه آسیب، بیماری یا مداخله جراحی، افزایش کیفیت زندگی و تضمین بالاترین سطح استقلال فرد است. در زیر برخی از اهداف اصلی توانبخشی آورده شده است:
- استقلال عملکردی
- مدیریت درد
- قدرت و انعطاف عضلانی
- بهزیستی روانی و عاطفی
- کارکرد اجتماعی
در ادامه به بررسی این موارد پرداخته‌ایم.
استقلال عملکردی
هدف توانبخشی این است که فرد بتواند فعالیت‌های زندگی روزمره را به طور مستقل انجام دهد. این امر با افزایش تحرک، قدرت عضلانی، تعادل، هماهنگی و عملکرد به دست می‌آید. به عنوان مثال، توانبخشی پس از سکته مغزی می‌تواند به بیمار کمک کند تا توانایی راه رفتن را دوباره به دست آورد.
مدیریت درد
برای افراد مبتلا به درد مزمن، توانبخشی به کاهش و کنترل درد کمک می‌کند. فیزیوتراپی و ورزش می‌تواند با تقویت و کشش ماهیچه‌ها درد را تسکین دهد.
قدرت و انعطاف عضلانی
توانبخشی شامل تمرینات و درمان‌هایی برای افزایش قدرت و انعطاف عضلانی است. این امر باعث تقویت عضلات، افزایش دامنه حرکتی مفصل و رفع مشکلات اسکلتی عضلانی میشود.
بهزیستی روانی و عاطفی
توانبخشی تنها با هدف بهبود جسمانی انجام نمی شود، بلکه بهزیستی روانی و عاطفی را نیز ارتقا می‌دهد. با ارائه روان درمانی، مشاوره و حمایت، به افراد کمک می‌کند تا با مشکلات کنار بیایند، انگیزه خود را افزایش دهند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
کارکرد اجتماعی
توانبخشی از بازگشت افراد به محیط‌های اجتماعی و تعامل با جامعه حمایت می‌کند. برنامه‌های توانبخشی را می‌توان در زمینه‌هایی مانند دگرگونی‌های کار و مدرسه، توسعه مهارت‌های اجتماعی و بازیابی مهارت‌های ارتباطی به کار برد.
برنامه‌های توانبخشی با توجه به نیازها و موقعیت‌های خاص فرد شخصی سازی می‌شوند. در راستای این اهداف، فیزیوتراپیست‌ها، کاردرمانگران، گفتاردرمانگران، روانشناسان و سایر متخصصان سلامت با رویکردی چند رشته‌ای برای ایجاد برنامه‌های درمانی مناسب برای افراد کار می‌کنند.
آیا می‌توان انواع توانبخشی را در منزل دریافت کرد؟
همانطور که گفت شد توانبخشی برای افرادی استفاده میشود که عملکرد بدن خود را از دست دادهاند. با توجه با شرایط این افراد متقابلا رفت و آمد به مراکز توانبخشی برای این افراد سخت و دشوار است. به همین منظور یکی از خدماتی که مرکز پزشکی و پرستاری در منزل مهردرمان، در کنار خدمات کار درمانی و گفتار درمانی در منزل ارائه می‌دهد، توانبخشی در منزل است. اگر شما یا عزیزانتان برای بهبود عملکرد بدن خود به توانبخشی نیاز دارند می‌توانید از این خدمات استفاده کنید. برای استفاده از این خدمات تنها کافی است با شمارع تلفن 09058008006 تماس بگیرید تا کارشناسان ما شما را راهنمایی کنند.
نظرات: