آپنه خواب : علائم، علت، تشخیص و درمان آن!

آپنه خواب اختلالی است که باعث می‌شود در هنگام خواب نفس خود را متوقف کنید. مغز شما سعی می‌کند با بیدار کردن شما برای نفس کشیدن از شما محافظت کند، اما این مانع از خواب آرام و سالم می‌شود. با گذشت زمان، این وضعیت می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. با این حال، این وضعیت اغلب بسیار قابل کنترل است، به خصوص با رعایت دقیق درمان‌های تجویز شده.

آپنه خواب چیست؟

آپنه خواب وضعیتی است که باعث می‌شود در هنگام خواب نفس خود را متوقف کنید. کلمه آپنه از کلمه یونانی بی‌نفس گرفته شده است. آپنه‌خواب به این دلیل اتفاق می‌افتد که تنفس در خواب متوقف می‌شود. این اتفاق یا به دلیل انسداد راه هوایی (آپنه انسدادی خواب) است، یا به این دلیل است که مغز به درستی تنفس شما را کنترل نمی‌کند (آپنه مرکزی).

آپنه خواب چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

آپنه‌خواب ممکن است برای همه افراد، از نوزادان و کودکان تا بزرگسالان اتفاق بی‌افتد. آپنه انسدادی خواب در شرایط و گروه‌های خاصی از افراد شایع‌تر است:

• افراد با افزایش سن بیشتر به آن مبتلا می‌شوند.
• داشتن اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به آن را به شدت افزایش می‌دهد.
• در افرادی که سیاه پوست، اسپانیایی تبار یا آسیایی تبار هستند بیشتر شایع است.
• افرادی که از داروهای ضد درد اپیوئیدی استفاده می کنند.
• بزرگسالان بالای 60 سال.
• افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی یا نارسایی احتقانی قلب.

برای برخی از افرادی که از CPAP استفاده می‌کنند یا مبتلا به آپنه انسدادی خواب هستند، می‌تواند باعث ایجاد رویدادهای مرکزی شود که به عنوان آپنه خواب مرکزی شناخته می‌شوند. هنگامی که مردم در ارتفاعات زندگی می‌کنند، امکان دارد باعث بروز آپنه مرکزی شوند.

همچنین تست خواب در منزل را مطالعه کنید !

چگونه آپنه خواب بر بدن تأثیر می‌گذارد؟

برای درک نحوه عملکرد آپنه‌خواب، دانستن در مورد چرخه خواب انسان کمک می‌کند. خواب در چند مرحله اتفاق می‌افتد:

مرحله 1 خواب سبک

این مرحله کوتاهی است که بلافاصله پس از به خواب رفتن شما شروع می‌شود. حدود 5 درصد از کل زمان خواب را تشکیل می‌دهد.

مرحله 2 خواب عمیق‌تر

این مرحله عمیق‌تر است و حدود 45 تا 50 درصد کل زمان خواب را تشکیل می‌دهد (این عدد با افزایش سن افزایش می‌یابد).

مرحله 3 خواب با موج آهسته

این مرحله عمیق‌ترین مرحله خواب است که حدود 25 درصد از زمان خواب را تشکیل می‌دهد (این عدد با افزایش سن کاهش می‌یابد). بیدار کردن کسی در مرحله 3 خواب بسیار سخت است و بیدار شدن مستقیم از آن معمولاً باعث اینرسی خواب، حالت مه ذهنی و تفکر کند می‌شود. پاراسومنیا مانند راه رفتن در خواب و خواب گویی در این مرحله اتفاق می‌افتد.

خواب REM

REM مخفف حرکت سریع چشم است. این مرحله زمانی است که خواب می‌بینید. وقتی فردی در خواب REM است، می‌توانید چشمان او را در زیر پلک‌هایش در حال حرکت ببینید. وقتی به خواب می‌روید، معمولاً وارد مرحله 1 می‌شوید و سپس وارد مرحله 2 و 3 می‌شوید. پس از اولین چرخه REM، یک چرخه جدید را شروع می‌کنید و به مرحله 1 یا 2 باز می‌گردید. یک چرخه به طور معمول حدود 90 تا 110 دقیقه طول می‌کشد تا چرخه دیگری شروع شود. اکثر افراد چهار یا پنج چرخه در شب را پشت سر می‌گذارند (با فرض اینکه هشت ساعت کامل بخوابند).

چگونه آپنه خواب چرخه خواب شما را مختل می‌کند

مغز شما دائماً وضعیت بدن شما را کنترل می‌کند و ضربان قلب، فشار خون، تنفس شما را تنظیم می‌کند. سطح اکسیژن خون شما می‌تواند در صورت قطع تنفس به دلیل آپنه یا هیپوپنه کاهش یابد.

پیشنهاد برای مطالعه : اختلالات خواب ، تشخیص و درمان 

علائم آپنه‌خواب چیست؟

آپنه خواب علائم زیادی دارد که تشخیص برخی از آن‌ها راحت‌تر از بقیه است. علائم آپنه‌خواب عبارتند از:

احساس خستگی در هنگام بیدار شدن از خواب

حتی پس از یک خواب کامل شبانه، افراد مبتلا به آپنه‌خواب معمولاً احساس خستگی شدید می‌کنند.

خواب آلودگی در طول روز

در موارد شدیدتر، این وضعیت می‌تواند باعث خواب آلودگی در هنگام رانندگی، کار یا سایر فعالیت‌ها شود.

خرناس

این یک ویژگی مشترک در آپنه‌خواب است (اما خرناس علائمی نیست که در همه موارد اتفاق بیفتد). همچنین می‌توانید بدون خروپف، آپنه‌خواب داشته باشید.

تغییرات خلق و خوی

افسردگی و اضطراب از علائم شایع آپنه خواب هستند.

اختلال در عملکرد مغز

اختلال در عملکرد مغز می‌تواند شامل از دست دادن حافظه، مشکل در تمرکز یا سایر مسائل مربوط به مغز باشد.

بیدار شدن مکرر در نیمه شب

تشخیص این علامت ممکن است سخت‌تر باشد زیرا مردم معمولاً بیدار شدن از خواب یا دلیل بیدار شدن‌شان را به خاطر نمی‌آورند. افرادی که این کار را انجام می‌دهند اغلب به خاطر می‌آورند که به دلیل دیگری مانند سوزش سر دل یا نیاز به دستشویی رفتن از خواب بیدار می‌شوند.

علایم دیگر آپنه‌خواب

• بیخوابی.
• عرق کردن شبانه و احساس بی قراری در شب.
• اختلال عملکرد جنسی.
• بیدار شدن با احساس تنگی نفس یا احساس خفگی.
• سردرد، به خصوص هنگام بیدار شدن از خواب.

انواع آپنه‌خواب

به طور کلی، سه شکل اصلی آپنه خواب وجود دارد که تفاوت‌هایی در چگونگی و چرایی آنها وجود دارد. انواع آپنه خواب عبارتند از:

• آپنه انسدادی خواب (OSA).
• آپنه خواب مرکزی (CSA).
• آپنه خواب مختلط یا پیچیده.

آپنه انسدادی خواب (OSA)

آپنه انسدادی خواب زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های سر و گردن در هنگام خواب شل می‌شوند و باعث می‌شود بافت اطراف بر روی نای شما فشار بیاورد. که مانع از عبور هوا از آن می‌شود.

آپنه خواب مرکزی

این شکل از آپنه‌خواب به دلیل وجود مشکلی در مغز شما اتفاق می‌افتد. تحت شرایط عادی، مغز شما همیشه تنفس شما را مدیریت می‌کند، از جمله در هنگام خواب. آپنه‌خواب مرکزی زمانی اتفاق می‌افتد که مغز سیگنال‌هایی برای ادامه کار عضلات مربوط به تنفس ارسال نمی‌کند. آپنه‌خواب مرکزی ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد، از جمله:

• نارسایی قلبی.
• سطح پایین اکسیژن خون (هیپوکسی) به دلیل ارتفاع زیاد.
• آسیب سیستم عصبی، به ویژه در ساقه مغز (که تنفس شما را مدیریت می‌کند) یا بخش‌هایی از نخاع.
• درمان آپنه انسدادی خواب در ابتدا با CPAP (این حالت معمولاً با استفاده مداوم از CPAP برطرف می‌شود).
• شرایط سیستم عصبی مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS، همچنین به عنوان بیماری لو گریگ شناخته می‌شود).

آپنه خواب مختلط یا پیچیده

همچنین یک نوع مختلط یا پیچیده از آپنه‌خواب وجود دارد. این فرم ترکیبی از رویدادهای انسدادی و رویدادهای مرکزی است.

تشخیص آپنه خواب

تشخیص آپنه‌خواب بر اساس تعداد قسمت‌های تنفسی که در هر ساعت خواب تجربه می‌کنید است. و همچنین علائمی مانند خروپف و خواب آلودگی در روز انجام می‌شود. دریافت تشخیص آپنه‌خواب می‌تواند ترسناک باشد. اما خبر خوب این است که قابل درمان است.

درمان آپنه خواب چیست؟

درمان آپنه‌خواب بر اساس مشکل پزشکی زمینه‌ای است که باعث این بیماری شده است. اگر مشکلات تنفسی در طول خواب قابل توجه باشد یا حتی پس از تلاش برای رفع علت زمینه‌ای ادامه یابد، ممکن است درمان‌هایی برای بهبود تنفس ضروری باشد.