تفاوت اینتوبه ریه و تراکئوستومی: آشنایی با مزایا و معایب + کاربرد هرکدام!
این مقاله توسط پزشکان متخصص مهر درمان بازبینی و تایید شده است .
برای مدیریت مشکلات تنفسی و تأمین راه هوایی در بیماران، دو روش اینتوبه ریه و تراکئوستومی به عنوان تکنیکهای اصلی مورد استفاده قرار میگیرند. هر دوی روشها هدف مشترکی دارند که حفظ و باز نگه داشتن راه هوایی برای تنفس است. اما این دو روش از نظر مراحل انجام، مدت زمان استفاده، عوارض و کاربردهای بالینی، تفاوتهای قابل توجهی دارند. اینتوبه ریه معمولاً به عنوان یک روش اورژانسی و کوتاهمدت مورد استفاده قرار میگیرد، در حالی که تراکئوستومی به عنوان یک راهحل بلندمدت، برای بیمارانی که نیاز به تهویه مکانیکی طولانیمدت دارند، توصیه میشود. در این مقاله، به بررسی دقیق کاربردها، مزایا و معایب هر یک از این دو روش خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این موارد و تفاوت اینتوبه ریه و تراکئوستومی، تا انتهای مقاله، همراه ما باشید.

تفاوت اینتوبه ریه و تراکئوستومی چیست؟
تراکئوستومی و اینتوبه ریه دو روش متفاوت برای درمان مشکلات تنفسی هستند. اینتوبه ریه، شامل قرار دادن یک لوله از طریق دهان یا بینی به داخل نای است. این روش معمولا در شرایط اضطراری، مانند ایست قلبی یا تنفسی و در طی جراحیهای عمومی که بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد، استفاده میشود. همچنین برای بیماریهای حاد تنفسی مانند پنومونی شدید یا نارسایی تنفسی حاد کاربرد دارد. مزایایی که روش اینتوبه ریه دارد، سرعت انجام بالا، عدم نیاز به جراحی و امکان برداشت سریع لوله است، اما معایبی نیز دارد؛ از جمله احتمال عفونت، آسیب به ساختارهای دهان و گلو و محدودیت در مدت زمان استفاده که معمولاً بیشتر از دو هفته نیست.
در مقابل، تراکئوستومی یک روش جراحی است که در آن یک برش کوچک در جلوی گردن ایجاد میشود و یک لوله به داخل نای وارد میشود. این روش برای بیمارانی که نیاز به تهویه مکانیکی طولانیمدت دارند، مانند افراد مبتلا به بیماریهای مزمن تنفسی یا انسداد مزمن راه هوایی، مناسب است. همچنین، در برخی موارد اورژانسی خاص که اینتوبه امکانپذیر نیست، تراکئوستومی استفاده میشود. این روش مزایای زیادی، از جمله راحتی بیشتر برای بیمار، امکان تهویه مکانیکی مؤثرتر و طولانیمدت و کاهش خطر آسیب به ساختارهای دهان و گلو دارد. با این حال، تراکئوستومی نیز معایبی دارد که شامل نیاز به جراحی، خطرات عفونت و خونریزی، و نیاز به مراقبت از تراکئوستومی و تعویض دورهای لوله تراکئوستومی است. ما در مرکز مهردرمان خدمات تراکئوستومی در منزل را به بیماران ارائه میدهیم.
تفاوت اینتوبه ریه و تراکئوستومی از نظر کاربرد
اینتوبه ریه بیشتر در شرایط اضطراری و برای مدت کوتاه استفاده میشود، در حالی که تراکئوستومی برای بیمارانی که نیاز به تهویه مکانیکی طولانیمدت دارند، مناسبتر است. این دو روش مهمترین روشها برای تأمین راه هوایی در بیماران با مشکلات تنفسی هستند، اما کاربردهای متفاوتی دارند که عبارتند از:
- کاربرد اینتوبه ریه
- کاربرد تراکئوستومی
کاربرد اینتوبه ریه
اینتوبه ریه بیشتر در مواقع اضطراری استفاده میشود. به عنوان مثال، در شرایطی که بیمار دچار ایست قلبی یا تنفسی شده است، این روش به سرعت راه هوایی را باز میکند. در طی جراحیهای عمومی که نیاز به بیهوشی عمومی دارند، از اینتوبه ریه برای تأمین راه هوایی و تهویه مکانیکی استفاده میشود. همچنین در مواردی مانند پنومونی شدید یا نارسایی تنفسی حاد که نیاز به تهویه مکانیکی موقت دارند، این روش مفید است.
کاربرد تراکئوستومی
برای بیمارانی که نیاز به تهویه مکانیکی طولانیمدت دارند، مانند مبتلایان به بیماریهای مزمن تنفسی یا انسداد مزمن راه هوایی، تراکئوستومی انتخاب مناسبتری است. در مواردی که بیمار به تهویه مکانیکی طولانیمدت نیاز دارد و اینتوبه ریه به دلیل محدودیتهای زمانی و عوارض احتمالی مناسب نیست، تراکئوستومی به کار میرود. همچنین در برخی موارد اورژانسی که اینتوبه ریه امکانپذیر نیست، تراکئوستومی میتواند راه حل مناسبی باشد. این روش برای بیمار راحتتر است، امکان صحبت کردن و خوردن را فراهم میکند و باعث کاهش آسیب به ساختارهای دهان و گلو میشود.
در مورد دستگاههای کمک تنفسی نیز بخوانید!

تفاوت اینتوبه ریه و تراکئوستومی از نظر روش انجام
تفاوت اینتوبه ریه و تراکئوستومی از نظر روش انجام آن ها، شامل مراحل و تکنیکهای مختلفی است که در هر یک از این دو روش به کار میروند. این تفاوتها در روش انجام عبارتند از:
- اینتوبه ریه (Endotracheal Intubation)
- تراکئوستومی (Tracheostomy)
اینتوبه ریه (Endotracheal Intubation)
در روش اینتوبه، بیمار به حالت خوابیده (در اغلب موارد به پشت) قرار میگیرد. سر بیمار در موقعیتی قرار میگیرد که دهان و نای به راحتی قابل دسترسی باشند و در صورت نیاز، از بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی استفاده میشود. سپس، لوله اینتوبه (Endotracheal tube) از طریق دهان یا بینی به داخل نای وارد میشود. برای قرار دادن لوله، از لارنژوسکوپ (Laryngoscope) استفاده میشود. این کار به پزشک اجازه میدهد تا تارهای صوتی و نای را مشاهده کند. لوله از بین تارهای صوتی عبور داده میشود و در نای قرار میگیرد. پس از قرار دادن لوله، بالن کوچک موجود در انتهای لوله باد میشود تا لوله در جای خود ثابت شود و از نشت هوا جلوگیری کند.
در مرحله بعد پزشک با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند استتوسکوپ، موقعیت صحیح لوله را تأیید میکند. معمولاً یک عکس رادیوگرافی از قفسه سینه گرفته میشود تا موقعیت دقیق لوله در نای تأیید شود. بعد از آن، لوله اینتوبه به ونتیلاتور (دستگاه تهویه مکانیکی) متصل میشود تا تهویه مصنوعی انجام شود.
تراکئوستومی (Tracheostomy)
برای انجام تراکئوستومی، ابتدا بیمار به پشت میخوابد و گردن او به عقب خم میشود تا قسمت جلوی گردن به خوبی قابل دسترسی باشد. بیمار معمولاً تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد و پزشک یک برش کوچک در جلوی گردن و درست زیر سیب گلو (در قاعده گردن) ایجاد میکند. سپس لایههای پوست و بافتهای زیرین برش داده میشوند تا نای قابل مشاهده و دسترسی شود.
در مرحله بعد، یک برش کوچک در دیواره نای ایجاد میشود و لوله تراکئوستومی از طریق این برش وارد نای میشود. پس از قرار دادن لوله، بالن کوچک موجود در انتهای لوله باد میشود تا لوله در جای خود ثابت شود و از نشت هوا جلوگیری کند.
مانند اینتوبه، پزشک با استفاده از ابزارهای مختلف، موقعیت صحیح لوله را تأیید میکند و سپس لوله تراکئوستومی به ونتیلاتور متصل میشود تا تهویه مصنوعی انجام شود. اما، لوله تراکئوستومی نیاز به مراقبتهای ویژه و تعویض دورهای دارد. محل برش باید مرتباً تمیز و ضدعفونی شود تا از عفونت جلوگیری شود.
مقایسه عوارض و مزایای اینتوبه و تراکئوستومی
همانگونه که در بالا نیز اشاره شد، اینتوبه ریه و تراکئوستومی هر دو برای تأمین راه هوایی بیماران مورد استفاده قرار میگیرند. اما، از نظر مزایا و عوارض تفاوتهای قابل توجهی دارند. اینتوبه ریه به دلیل سرعت بالا وعدم نیاز به جراحی، برای شرایط اضطراری و کوتاهمدت مناسب است. با این حال، به ساختارهای دهان و گلو آسیب میرساند و خطر عفونت و آسیب بافتی را به همراه دارد. همچنین معمولاً برای مدت بیش از دو هفته توصیه نمیشود.
در مقابل، تراکئوستومی به عنوان یک روش جراحی برای بیماران با نیاز به تهویه طولانی مدت مناسبتر است. این روش، امکان صحبت کردن و خوردن را فراهم میکند. همچنین خطر آسیب به دهان و گلو را کاهش میدهد. با این حال، تراکئوستومی نیاز به جراحی، مراقبتهای ویژه و تعویض دورهای لوله دارد و خطراتی مانند عفونت و خونریزی مرتبط با جراحی را به همراه دارد. انتخاب بین این دو روش بستگی به شرایط بالینی بیمار و نیازهای خاص او دارد.
کلام پایانی
انتخاب بین اینتوبه ریه و تراکئوستومی باید با توجه به شرایط بالینی خاص هر بیمار و مشورت با تیم پزشکی انجام شود. هر دو روش دارای مزایا و عوارض خاص خود هستند که بر راحتی بیمار و نتایج درمانی تاثیر میگذارند. اینتوبه ریه با سرعت و سادگی در شرایط اورژانسی و کوتاهمدت کاربرد دارد، در حالی که تراکئوستومی برای مدیریت طولانیمدت راه هوایی مناسبتر است. با در نظر گرفتن وضعیت بیمار، مدت زمان نیاز به تهویه مکانیکی و ارزیابی دقیق مزایا و معایب هر روش، میشود بهترین تصمیم را برای بهبود و حفظ سلامتی بیمار انتخاب کرد.
نظرات: