انواع آتل بندی و آسیب های بدنی

آتل یا اسپلینت Splint وسیله‌ای است که اندام را در آن قرار می‌دهند تا آن را محافظت کرده و یک یا چند مفصل را بی‌حرکت کند. آتل بندی در همه شرایط یکسان نیست و وابسته به هر شرایط ، نیاز به آتل مخصوص می‌باشد. حتی مراقب‌ترین افراد نیز دچار حوادث می‌شوند، خواه سقوط، لغزش یا می‌تواند آسیب‌های ورزشی باشد. آتل‌ها تخته‌های فلزی، پلاستیکی یا چوبی سفت و سختی هستند که برای محافظت، حمایت و بی‌حرکت کردن قسمت آسیب‌دیده بدن استفاده می‌شوند. 

هدف از آتل بندی

هدف اولیه از آتل زدن، تثبیت ناحیه آسیب دیده برای کاهش حرکت است که به طور غیر مستقیم به کاهش درد، تورم و جلوگیری از آسیب بیشتر به بافت عضلانی اطراف کمک می‌کند. به طور کلی، آتل‌ها رگ به رگ شدن‌های جزئی، پارگی‌های عضلانی، دررفتگی یا پارگی را درمان می‌کنند. زمانی که استخوان شکسته شده و برای بهبود نیاز به بی‌حرکتی کامل و طولانی دارد، گچ گرفتن می‌تواند‌ گزینه موثرتری در مقایسه با آتل باشد.

انواع آتل بندی

در این مقاله به انواع آتل‌ بندی‌ها پرداخته‌ایم:

آتل وولار

در شکستگی جدا شده دیستال رادیوس، شکستگی‌های استخوان کارپال که نیازی به اسپلینت انگشت شست ندارند (تریکوتروم، همات، پیزیفرم، ذوزنقه)، پیچ خوردگی شدید مچ دست، بی‌حرکتی برای آسیب‎‌های بافت نرم دست یا مچ به کار می‌رود.

آتل بلند بازو

در شکستگی دیستال استخوان بازو، شکستگی اولکرانون، شکستگی رادیوس پروگزیمال و اولنا و دررفتگی آرنج (بعد از جااندازی) از این آتل استفاده می‌شود.

آتل قندگیر

شکستگی رادیوس دیستال و شکستگی استخوان زند دیستال از مواردی است که از آتل قندگیر به کار می‌رود. روش آتل بندی نیز در این مورد قابل توجه است.

آتل اسپایکای شست

شکستگی متاکارپ شست، شکستگی اسکافوئید، شکستگی لونات، آسیب‌های رباط جانبی اولنار شست، تنوسینوویت.

آتل ناودانی اولنار

آسیب‌های استخوان‌های فالانژ و متاکارپ‌های چهارم و پنجم.

آتل خلف ساق رکابدار

شبیه آتل قندگیر عمل می‌کند. با این تفاوت که این آتل در قسمت تحتانی به کار گرفته می‌شود. این آتل در قسمت‌های مدیال و لترال ساق به کار گرفته می‌شود.

آتل خلف ساق

آتل بندی فوق در شکستگی‌ و آسیب‌های دیستال ساق، مچ و پا استفاده می‌شود.

اقسام آتل بندی

آتل بندی ها اقسام مختلفی از نظر جنس و کارایی دارند. برخی از این اقسام عبارتند از:

آتل های تجاری

آتل‌های تجاری از پیش‌ساخته شده معمولاً از Velcro و پلاستیک سخت ساخته می‌شوند. آن‌ها بسیار راحت هستند و در اندازه‌های مختلف برای اکثر بیماران وجود دارند. بااین‌حال، از آن‌جایی که این اسپلینت‌ها به صورت سفارشی قالب‌گیری نمی‌شوند، سطح بی‌حرکتی مشابه اسپلینت‌های سفارشی را ندارند. علاوه بر‌این، بیماران می‌توانند به راحتی اسپلینت‌های تجاری را جدا کنند و به‌طور بالقوه باعث تاخیر در بهبود، جابجایی شکستگی یا آسیب مجدد شوند.

آتل‌ بندی سفارشی

آتل‌بندی سفارشی با گچ، فایبرگلاس یا مواد مشابه زمانی که نیاز به بی‌حرکتی دقیق و مداوم باشد، ترجیح داده می‌شود.

آتل‌های گچی

اکثر آتل‌ها از گچ یا فایبرگلاس ساخته می‌شوند. آتل‌های گچی از گاز آغشته به گچ، یک فرم پودری از گچ ساخته می‌شوند. چسباندن آتل های گچی بین 2 تا 8 دقیقه طول می کشد، اما تقریباً 24 ساعت طول می‌کشد تا به حداکثر استحکام خود برسند. قالب‌گیری آتل‌های گچی آسان‌تر و ارزان‌تر از آتل‌های فایبرگلاس است.

آتل‌های مصنوعی

فایبرگلاس و سایر آتل‌های مصنوعی (مانند آتل‌های Orthoglass، OCL و Velcro) معمولاً از پیش‌روکش‌شده هستند و استفاده از آن‌ها آسان‌تر است. علاوه بر این، آتل‌‌بندی‌های مصنوعی سریع‌تر انجام می‌شود و سبک‌تر و طولانی‌تر هستند و در برابر آب مقاوم هستند. با این حال، آن‌ها گران‌تر از آتل‌های گچی هستند و قالب‌‌های این نوع آتل به‌خوبی آتل‌های گچی نمی‌باشد.

آتل‌های از پیش ساخته شده

آتل‌ بندی‌های پیش ساخته پیچیده‌تر، متشکل از پوسته‌های پلاستیکی پوشیده شده با سلول‌های هوا، فوم یا اجزای ژل هستند. این آتل‌ها اغلب برای آسیب‌های بافت نرم یا آسیب‌های استخوانی که به دوره‌های طولانی بی‌حرکتی نیاز دارند، استفاده می شوند.

آتل‌های بادی

آتل‌های بادی طرفداران کمتری نسبت به آتل‌های گچی یا فایبرگلاس دارند. از آن‌ها می‌توان برای درمان پیچ خوردگی مچ پا و شکستگی‌های کم خطر فیبولار دیستال ( استخوانی درشت‌نی در راستای ساق پا) استفاده کرد. اسپلینت‌های هوا از حرکت وارونگی جلوگیری می‌کنند؛ به صورتی که اجازه خم شدن اکستنشن آزاد را می‌دهند. علاوه براین، مقدار هوای موجود در آتل را می‌توان با برطرف شدن تورم افزایش داد تا روند بهبودی سریع‌تر اتفاق بیافتد.

اقدامات قبل از آتل بندی

قبل از آتل‌بندی نیاز است که مواردی را رعایت کنید:

• در صورت نیاز، قبل از اسپلینت یا آتل‌بندی کردن، درد را کاهش دهید: ایبوپروفن کنترل درد را برای بسیاری از آسیب‌ها فراهم می‌کند.
• قبل از زدن اسپلینت اندام را کاملاً در معرض دید قرار دهید.
• قبل از گذاشتن آتل، توانایی بیمار در درآوردن لباس خود را با آتل در جای خود در نظر بگیرید.
• اطمینان از بی‌حرکتی کافی و راحت

اقدامات بعد از آتل بندی 

بعد از آن که آتل‌بندی انجام شد، بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:

• پیشگیری از پوسیدگی پوست با استفاده از بالشتک مناسب بسیار مهم است. پاشنه‌ها، آرنج‌ها و تمام برجستگی‌های استخوانی را به اندازه کافی بپوشانید.

• مفاصل بالا و پایین شکستگی را بی حرکت کنید، مگر این‌که این امکان وجود نداشته باشد. (مانند شکستگی‌های دیستال زیر آرنج یا زانو).

تفاوت بین اسپلینت (آتل‌بندی)و گچ گرفتن چیست؟

تفاوت اصلی آتل‌بندی و گچ گرفتن در این است که گچ گیری شامل استفاده از گچ یا فایبرگلاس در اطراف ناحیه آسیب دیده است. آن‌ها در نهایت با جلوگیری از حرکت و بهبود به دلیل تحرک کمتر، از آسیب بیشتر محافظت می‌کنند. آتل‌ها به راحتی قابل جابجایی هستند و نیاز به هماهنگی و همکاری بیمار برای کاهش تحرک قسمت آسیب دیده بدن دارند.

مزایای آتل بندی

استفاده از آن در ناحیه آسیب‌دیده سریع و راحت تر است، و آن‌ها را به درمان ترجیحی برای بی‌حرکت کردن قسمت آسیب‌دیده تبدیل می‌کند. آتل‌ها در مقایسه با گچ‌گیری‌هایی که کل اندام یا زائده را احاطه کرده‌اند، خطر زخم‌های فشاری یا سندرم کمپارتمان را کاهش می‌دهند.

معایب آتل بندی

عیب اصلی آتل، به ویژه برای مدیریت شکستگی‌های مو، رگ به رگ شدن، آسیب‌های تاندون و سایر آسیب‌های بافت نرم، این است که نیاز به رعایت بالای بیمار دارد. این مسئولیت بیمار است که استفاده از آتل را به خاطر بسپارد، که در صورت فراموشکاری یا عدم همکاری، می تواند بر روند بهبود تأثیر بگذارد.

تفاوت اسپلینت و بریس چیست؟

شکل ظاهری بریس‌ها بسیار شبیه آتل یا اسپلینت های آماده و از پیش تهیه شده است. تفاوت بریس و اسپلینت ها بیشتر در مورد استفاده آن‌ها است. از بریس برای بی‌حرکت کردن یک مفصل و یا مهار بعضی حرکات مفصل و اجازه دادن به حرکات دیگر استفاده می‌شود. از آتل یا اسپلینت در موارد اورژانس و برای بی‌حرکت کردن اندام آسیب‌دیده و یا بعد از عمل جراحی استفاده می‌شود.