آزمایش چربی خون : علت، انواع و تفسیر آن
آزمایش چربی خون یا پانل لیپید نوعی آزمایش خون است که مقدار مولکول‌های چربی خاصی به نام لیپیدها را در خون شما تجزیه و تحلیل می‌کند. در برخی موارد، تست چربی خون شامل چهار اندازه‌گیری مختلف کلسترول و تری‌گلیسیرید نیز میشود. وجود چربی‌های زیاد (کلسترول و تری گلیسیرید) در خون می‌تواند منجر به تجمع آنها در رگ‌های خونی و شریان‌ها شود که این مورد باعث آسیب دیدن بیمار خواهد شد و خطر مشکلات قلبی عروقی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، پزشکان از آزمایش چربی خون برای کودکان و بزرگسالان برای ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی عروقی مانند بیماری قلبی، حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد) و سکته استفاده می‌کنند
همچنین مطالعه کنید : آزمایش خون در منزل
نام های دیگر آزمایش چربی خون چیست؟
نام‌های دیگر آزمایش چربی خون عبارتند از:
- پانل چربی
- تست چربی
- پانل کلسترول
- پانل خطر عروق کرونر
- پانل چربی ناشتا یا پانل چربی غیر ناشتا.
پارامترهای تست چربی خون چیست؟
جزئیات تست چربی خون شامل موارد زیر است:
- کلسترول کل
- تری گلیسیرید
- کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL).
- کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL).
- کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL).
چرا آزمایش چربی خون انجام میشود؟
دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است نیاز به تست چربی خون داشته باشید. اکثر پزشکان متخصص از آزمایش‌های پروفایل لیپیدی برای اهداف غربالگری و نظارت استفاده می‌کنند. در صورتی که فرد دارای عوامل خطر برای بیماری قلبی عروقی باشد، پزشک ممکن است غربالگری مکرر را از طریق آزمایش چربی خون به منظور تشخیص سطوح بالای کلسترول قبل از ظهور علائم پیشنهاد دهد. برخی از عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی عبارتند از افزایش سن، سطح کلسترول بالا در آزمایش‌های قبلی، چاقی، عادات سیگار کشیدن، فشار خون بالا، دیابت و غیره. گاهی اوقات، کودکان نیز ممکن است در معرض خطر کلسترول بالا باشند و از این رو برای انجام آزمایشات به آزمایش پروفایل لیپیدی نیاز دارند.
آزمایش چربی خون چه چیزی را اندازه گیری می‌کند؟
پانل لیپیدی پنج نوع مختلف لیپید را از نمونه خون آنالیز می‌کند. آزمایش پروفایل لیپیدی از موارد زیر استفاده می‌کند:
کلسترول تام
کلسترول تام ، سطح کلسترول است و ترکیبی از LDL-C، VLDL-C و HDL-C می باشد .
کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)
کلسترول لیپوپروتئین نوعی کلسترول است که به عنوان کلسترول بد شناخته میشود. می‌تواند در رگ‌های خونی جمع شود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد.
کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL)
این نوع کلسترول معمولاً در مقادیر بسیار کم وجود دارد و افزایش آن در نمونه ناشتا ممکن است نشانه‌ای از متابولیسم غیر طبیعی چربی باشد.
کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
HDL نوعی از کلسترول است که به عنوان کلسترول خوب شناخته میشود. این نوع کلسترول به کاهش تجمع LDL در رگ‌های خونی کمک می‌کند.
تری گلیسیرید
تری گلیسیرید نوعی چربی از غذایی است که می‌خوریم. مقادیر بیش از حد تری گلیسیرید در خون با بیماری‌های قلبی عروقی و التهاب پانکراس مرتبط است.
آزمایش چربی خون چه چیزی را تشخیص می‌دهد؟
در حالی که آزمایش پروفایل لیپیدی عمدتاً برای نظارت و غربالگری سطح کلسترول استفاده میشود، پزشکان گاهی اوقات از این آزمایش برای تشخیص برخی شرایط سلامتی در یک بیمار استفاده می‌کنند. برخی از این بیماری‌ها می‌توانند بر سطح چربی فرد تأثیر بگذارند و بنابراین نیاز به آزمایش چربی خون دارند. این بیماری‌ها پانکراتیت، کم کاری تیروئید، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های مزمن کلیوی و غیره هستند.
چه کسانی باید آزمایش چربی خون انجام دهند؟
در بزرگسالان توصیه میشود که حتی افرادی که هیچ فاکتور خطر بیماری قلبی ندارند، هر چهار تا شش سال،یکبار آزمایش چربی خون ناشتا را انجام دهند. در صورت وجود عوامل خطر دیگر، توصیه میشود که این آزمایش به دفعات بیشتری انجام شود.
چه آمادگی‌هایی برای آزمایش چربی خون لازم است؟
نمونه‌های ناشتا باید پس از حداقل 10 تا 12 ساعت وضعیت ناشتا جمع آوری شوند. در این مدت فقط می‌توان آب مصرف کرد. هیچ نوشیدنی مانند چای، قهوه یا شیر را در صبح تا زمانی که نمونه‌برداری کامل نشده است مصرف نکنید.
خطرات تست چربی خون چیست؟
این آزمایشات خون بسیار رایج هستند و هیچ خطر قابل توجهی ندارند. ممکن است هنگام وارد کردن سوزن، درد خفیفی مانند نیش زنبور داشته باشید و ممکن است کبودی کوچکی در آنجا ایجاد شود.
نتایج آزمایش چربی خون به چه معناست؟
پزشک نتایج آزمایش خون را به فرد خواهد گفت. نتایج به خودی خود تفسیر نمی‌شوند و برای تشخیص بیماری استفاده نمی‌شوند. در عوض، آنها اطلاعاتی در مورد سلامت کلی و خطر حمله قلبی و سکته مغزی ارائه می‌دهند. گاهی اوقات سطوح بالای کلسترول می‌تواند یک هشدار اولیه برای ایجاد تغییرات در سبک زندگی (به عنوان مثال، ورزش بیشتر و تغذیه سالم‌تر) برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی باشد. پزشک هنگام تصمیم‌گیری در مورد نیاز به درمان، به سایر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی مانند سن، جنس، فشار خون و اینکه آیا سیگار می‌کشید یا دیابت دارید توجه می‌کند.
همچنین مطالعه کنید : تفسیر آزمایش خون
نظرات: